Trójkąt umów to pułapka w ubezpieczeniach społecznych

Pojęcie „wykonuje pracę na rzecz pracodawcy", o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, obejmuje wykonywanie umowy zlecenia (innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia) zawartej przez pracownika z przedsiębiorcą prowadzącym sprzedaż towarów jego pracodawcy (np. przez internet), z którym przedsiębiorca ten powiązany jest osobowo lub kapitałowo, także wtedy, gdy zakres obowiązków wynikających z umowy zlecenia jest odmienny od obowiązków objętych umową o pracę, a miejsce wykonywania zlecenia znajduje się poza miejscem świadczenia umowy o pracę.

Tak orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z 26 sierpnia 2021 r. (III UZP 3/21).

Sąd apelacyjny powziął wątpliwości dotyczące interpretacji pojęcia „wykonuje pracę na rzecz pracodawcy" zawartego w art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Chodziło o objęcie zakresem wskazanego przepisu realizacji umowy zlecenia zawartej z przedsiębiorcą powiązanym kapitałowo i osobowo z przedsiębiorcą będącym pracodawcą dla zleceniobiorcy.

Sprawa została zapoczątkowana odwołaniem pracodawcy od decyzji ZUS uwzględniającej w podstawie wymiaru składek jej pracowników wynagrodzenia wypłacone im przez spółkę powiązaną z tytułu realizacji umów zlecenia. Przedmiotem działalności odwołującej spółki była sprzedaż biżuterii, zegarków i innych wyrobów jubilerskich w sklepach stacjonarnych. Z kolei spółka powiązana prowadziła sprzedaż tych samych towarów za pośrednictwem sklepu internetowego. Każda ze spółek zatrudniała własnych pracowników. Incydentalnie – najczęściej w okresach wzmożonych zamówień – zdarzało się jednak, że któraś ze spółek potrzebowała dodatkowego personelu. Osoby do doraźnego wsparcia były w takich przypadkach zatrudniane na podstawie umowy zlecenia. Z takiej możliwości skorzystali...